Ψηφιακή Διακυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Η Ψηφιακή Διακυβέρνηση αναφέρεται
στη χρήση των ΤΠΕ από τη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση για την ηλεκτρονική υποστήριξη

των εσωτερικών λειτουργιών των δημόσιων οργανισμών

της επικοινωνίας και συνεργασίας τους με το εξωτερικό τους περιβάλλον

Ψηφιακή Διακυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Περισσότερα: Ψηφιακή Διακυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση - Μελέτη των δικτυακών τόπων των Δήμων της Ελλάδας, Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών ΑΜΚΕ (ΕΛΙΑΜΕΠ, 2022)

Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση 1.0

Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση 2.0

Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση 3.0

• εσωτερική αποδοτικότητα
• υπηρεσίες συναλλαγών
• διαλειτουργικότητα
• υπηρεσίες μίας στάσης

• αύξηση της συμμετοχής των πολιτών
• μέσα κοινωνικής δικτύωσης
• διάθεση δεδομένων του δημοσίου τομέα
• ανάπτυξη ανοικτής διακυβέρνησης

• Big Data
• IoT
• Blockchain
• AI
• Smart Cities κ.ά.

Ψηφιακή Διακυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Περισσότερα: Ψηφιακή Διακυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση - Μελέτη των δικτυακών τόπων των Δήμων της Ελλάδας, Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών ΑΜΚΕ (ΕΛΙΑΜΕΠ, 2022)

Η Ανοικτή Διακυβέρνηση ως παράγοντας ψηφιακού μετασχηματισμού της Δημόσιας Διοίκησης

Βασικοί Στόχοι Ανοικτής Διακυβέρνησης

• Εξ’ ορισμού Ανοικτότητα
• εξ’ ορισμού ανοικτά δεδομένα

Αύξηση της Διαφάνειας

Αύξηση

Συμμετοχής

Αύξηση

Λογοδοσίας

• Δημόσιες διαβουλεύσεις
• Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων
• Βελτίωση ή/και δημιουργία δημόσιας πληροφορίας

δημιουργία κουλτούρας διαρκούς ελέγχου της διοίκησης από τον πολίτη

Η Ανοικτή Διακυβέρνηση ως παράγοντας ψηφιακού μετασχηματισμού της Δημόσιας Διοίκησης

Βασικές αρχές ψηφιακού μετασχηματισμού

• Εξ’ ορισμού ψηφιακός χαρακτήρας (Digital Government)

• Κατάργηση των αποκλεισμών και συμπεριληπτικός σχεδιασμός / σχεδιασμός για προσβασιμότητα (Inclusive design)*

• Ανοικτός χαρακτήρας και Διαφάνεια (Transparency, openness)

• Εξ’ ορισμού Διαλειτουργικός χαρακτήρας (Interoperability)

• Αξιοπιστία και Ασφάλεια (Privacy - Security)

* Σχεδιάζοντας (για) ένα πιο προσβάσιμο διαδίκτυο  |  Η ψηφιακή προσβασιμότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα

Η Ανοικτή Διακυβέρνηση ως εργαλείο διοίκησης για την

Καταπολέμηση της Διαφθοράς

Ανάκτηση της Εμπιστοσύνης

βελτίωση της ποιότητας ζωής

Παραπομπές:

• Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025: Ανοικτή & Συμμετοχική Διακυβέρνηση
• Ανοικτό επιμορφωτικό πρόγραμμα "Ανοικτή Διακυβέρνηση" του ΕΚΔΔΑ
• Ομάδας Εργασίας για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση και τα Ανοιχτά Δεδομένα, ΕΕΛΛΑΚ

Το WeOpenGov ως πρόταση Ανοικτής Διακυβέρνησης

Δίκτυο Κοινωνίας Πολιτών - Δημόσιων Φορέων για την Ανοικτή Διακυβέρνηση

Η δημιουργία ενός πανελλαδικού, μόνιμου, πλήρως λειτουργικού Δικτύου Φορέων για την Ανοικτή Διακυβέρνηση, αποτελούμενο από την Κοινωνία των Πολιτών (ΚτΠ),  Δημόσιους Φορείς, την Ακαδημαϊκή Κοινότητα και τον Ιδιωτικό Τομέα κατά τα πρότυπα των OGP multi stakeholder forums.

Υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης τη Διεθνή Διαφάνεια Ελλάς και εταίρους το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας – ΕΔΥΤΕ Α.Ε. (GRNET) και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών / Ερευνητική ομάδα Ψηφιακά Μέσα για Συμμετοχή (ΕΚΠΑ dmPart).

Περισσότερα: weopengov.gr

Το Παρατηρητήριο Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης ως πρόταση Ανοικτής Διακυβέρνησης

Το symparastatis.gr αποτελεί ένα παρατηρητήριο της εφαρμογής του θεσμού του Συμπαραστάτη στους Δήμους και τις Περιφέρειες της Ελλάδας.

Η ύπαρξη ενός παρατηρητηρίου για την εφαρμογή του θεσμού του Συμπαραστάτη αποβλέπει πρωτίστως στην ενίσχυση των ίδιων αρχών που υπερασπίζεται και ο ίδιος ο θεσμός, δηλαδή της διαφάνειας, της λογοδοσίας, της αποτελεσματικότητας και της χρηστής διοίκησης, αφενός ενισχύοντας το δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση, αφετέρου καλλιεργώντας την ευαισθητοποίηση πολιτών και τοπικής αυτοδιοίκησης τόσο απέναντι στο θεσμό όσο και στις αρχές που καλείται να προασπίσει.

Περισσότερα: symparastatis.gr/about

Τί είναι ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης;

Ο συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης είναι ένας διαμεσολαβητικός θεσμός μεταξύ τοπικής αυτοδιοίκησης και πολίτη που αποσκοπεί στον έγκαιρο εντοπισμό και την αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης, διαφθοράς ή κατάχρησης εξουσίας και στη διασφάλιση της αμεροληψίας των δημοτικών αρχών.

Περισσότερα: symparastatis.gr/thesmos

Τί κάνει ο Συμπαραστάτης του Δημότη;

• Ο συμπαραστάτης δέχεται ενυπόγραφες καταγγελίες άμεσα θιγόμενων φυσικών ή νομικών προσώπων για κακοδιοίκηση των υπηρεσιών του δήμου, των νομικών του προσώπων και των επιχειρήσεών του και ασκεί διαμεσολάβηση προκειμένου να επιλυθούν τα σχετικά προβλήματα
• είναι υποχρεωμένος να απαντά εγγράφως ή ηλεκτρονικά εντός τριάντα (30) ημερών στους ενδιαφερομένους ως προς τις ενέργειες στις οποίες ο ίδιος προέβη μετά τη λήψη της καταγγελίας τους
• Ο συμπαραστάτης υποστηρίζεται διοικητικά από τις υπηρεσίες του δήμου, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να παρέχουν κάθε δυνατή συνδρομή
• Κατά την εξέταση καταγγελιών, ο συμπαραστάτης μπορεί να αιτηθεί στοιχεία από το αρχείο των υπηρεσιών του δήμου
• Εφόσον, ύστερα από εξέταση καταγγελίας, προκύψουν φαινόμενα κακοδιοίκησης, ο συμπαραστάτης δύναται να υποβάλλει συστάσεις προς τις υπηρεσίες του δήμου για την αποτροπή επανάληψής τους.

Περισσότερα: symparastatis.gr/thesmos

Ποιές είναι οι αρμοδιότητες του Συμπαραστάτη του Δημότη;

1. Διαμεσολάβηση - Διερεύνηση καταγγελιών
Έργο και αποστολή του Συμπαραστάτη αποτελεί η διαμεσολάβηση μεταξύ του θιγόμενου φυσικού ή νομικού προσώπου και της αρμόδιας υπηρεσίας, καθώς και η λήψη όλων των απαραίτητων πρωτοβουλιών, προκειμένου να επιλυθεί το καταγγελθέν πρόβλημα. Με τον τρόπο αυτό, την ίδια στιγμή, εγκαθιδρύεται μία μορφή μηχανισμού εσωτερικού ελέγχου, ο οποίος έχει ως στρατηγικό στόχο τη διασφάλιση της σύννομης λειτουργίας των υπηρεσιών και των νομικών προσώπων του δήμου.

2. Δημοσίευση ετήσιας έκθεσης
Βασική υποχρέωση του Συμπαραστάτη συνιστά η σύνταξη και δημοσίευση ετήσιων απολογιστικών εκθέσεων. Η ανωτέρω πρακτική αποτελεί κοινό τόπο των θεσμών ενδιάμεσου ελέγχου της κακοδιοίκησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εξυπηρετώντας την ανάγκη δημοσιότητας και επικοινωνίας της δράσης των διαμεσολαβητών, καθώς και την ανάγκη επίτευξης διαφάνειας στη δράση τους.

3. Υποβολή ειδικών προτάσεων
Ο Συμπαραστάτης δύναται να καταθέτει ειδικές προτάσεις βελτίωσης της δημοτικής διοίκησης. Η ειδικές προτάσεις αποσκοπούν, κατά κανόνα, στη βελτίωση των σχέσεων της δημοτικής διοίκησης με τους διοικούμενους, ενώ εκδίδονται επ’ ευκαιρία σημαντικών φαινομένων κακοδιοίκησης που εντοπίζονται από τον Συμπαραστάτη, συνήθως μέσω των αναφορών που υποβάλλονται αλλά και με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο.

Περισσότερα: symparastatis.gr/thesmos

Πώς τα πηγαίνει ο θεσμός του Συμπαραστάτη;

Η εφαρμογή του θεσμού του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης ομολογουμένως δεν έχει υιοθετηθεί στον αναμενόμενο βαθμό κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων αυτοδιοικητικών περιόδων από τη θεσμοθέτησή του με τον Ν.3852/2010. Την τελευταία αυτοδιοικητική περίοδο 2019-2023, μόλις 19% των Δήμων που όφειλαν να επιλέξουν Συμπαραστάτη του Δημότη πράγματι επέλεξαν (δηλαδή 42 από τους 221 Δήμους). Τις δύο προηγούμενες περιόδους το ποσοστό διαμορφώθηκε σε 15,5% και 20,4% αντίστοιχα.

Περισσότερα: Ο Συμπαραστάτης στους Δήμους και τις Περιφέρειες από το 2011 μέχρι σήμερα

Γιατί;

• “Αδυναμίες” του θεσμικού πλαισίου
  • Ευρεία συναίνεση για την εκλογή του Συμπαραστάτη (2/3 του συνόλου των μελών του ΔΣ)
  • Κριτήρια υπόχρεων δήμων στον ν.4623/2019 (“νησιωτικοί δήμοι”)
• Συχνές “παρανοήσεις” γύρω από τη σκοπιμότητα και το ρόλο του θεσμού που οδηγούν σε...
• Αδιαφορία κάποιων δήμων να εφαρμόσουν το θεσμό
  • Απουσία κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης

+ Απουσία στοιχειώδους εποπτικού μηχανισμού για την εφαρμογή του θεσμού

Όπερ και εγένετο…
ένα Παρατηρητήριο του θεσμού

Πώς λειτουργεί το Παρατηρητήριο

Ο βασικός στόχος του παρατηρητηρίου είναι η αποτύπωση της εφαρμογής του θεσμού σε κάθε Δήμο και Περιφέρεια, οπότε η κύρια πληροφορία που παρέχει είναι ένα κατά το δυνατόν πληρέστερο ιστορικό των αποφάσεων κάθε δημοτικής αρχής γύρω από τον Συμπαραστάτη, από το 2011 που εισήχθη ο θεσμός μέχρι σήμερα. Η αναζήτηση αυτών των πληροφοριών γίνεται στα δύο σημεία που οφείλουν να δημοσιεύονται, δηλαδή στον ιστότοπο του κάθε ΟΤΑ και στη Δι@ύγεια.

Στις περιπτώσεις όπου υπάρχει “ενεργός” Συμπαραστάτης σε κάποιον ΟΤΑ, αποτυπώνονται τα στοιχεία επικοινωνίας με αυτόν (εφόσον είναι διαθέσιμα) και η σελίδα που τυχόν περιέχει πληροφορίες για τον ίδιο στον ιστότοπο του ΟΤΑ. Επιπλέον, σταδιακά προστίθενται και τα βιογραφικά των εκλεγμένων Συμπαραστατών (όπου είναι διαθέσιμα) ή ακόμα και αποσπάσματα από τα Δημοτικά Συμβούλια στα οποία συζητήθηκε το θέμα της επιλογής Συμπαραστάτη (όπου είναι διαθέσιμα).
 
Η εικόνα κάθε ΟΤΑ πλαισιώνεται επίσης από ένα χάρτη σε κάθε Δήμο, ο οποίος εστιάζει (όπου είναι εφικτό) στην έδρα (Δημαρχείο) του Δήμου. Διαδραστικοί χάρτες υπάρχουν επίσης τόσο σε κεντρικό επίπεδο (Χάρτης Ελλάδας με όλους τους Δήμους), όπου ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί για να εντοπίσει το Δήμο που επιθυμεί, όσο και σε επίπεδο Περιφέρειας.

Πού στοχεύει το Παρατηρητήριο

→ Δημοσίευση περαιτέρω υλικού γύρω από το θεσμό του Συμπαραστάτη (π.χ. πρωτότυπες δημοσιεύσεις των ίδιων των Δημοτικών ή Περιφερειακών Συμπαραστατών ή και όποιου άλλου πολίτη ή φορέα επιθυμεί να συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο στην ενδυνάμωση του θεσμού

→ Εμπλουτισμός περιεχομένου με περισσότερες πληροφορίες για τους Συμπαραστάτες (π.χ. βιογραφικά), για τα αποτελέσματα του θεσμού στους ΟΤΑ (π.χ. Ετήσιες εκθέσεις ή/και Ειδικές Προτάσεις Συμπαραστατών) κ.ά.

→ Υποστήριξη του Πανελληνίου Δικτύου Συμπαραστατών (π.χ. Χώρος τηλεδιασκέψεων, φόρουμ συζητήσεων κ.ά.)

→ Συνεργασίες με εθνικούς και ευρωπαϊκούς φορείς για την ανάδειξη καλών πρακτικών και τη βελτίωση του θεσμού

Το symparastatis.gr οραματίζεται να αποτελέσει μια αναζωογονητική δύναμη για έναν ευρωπαϊκό θεσμό που έπειτα από 13 χρόνια ισχνής και υποτονικής εφαρμογής του στην Ελλάδα χρειάζεται επιτέλους την ενδυνάμωση και στήριξη που θα τον καταστήσει ένα ακόμη αναγκαίο εργαλείο στην υπηρεσία της δημόσιας διοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών.